اين وبلاگ نظريه سيستم ها دانشكده علوم رياضي دانشگاه صنعتي شريف است. رياضيات پيچيدگي هاي علوم زيادي را از جمله مكانيك و الكترونيك حل كرده است. اكنون اميد مي رود كه رياضيات بتواند افسار گسيختگي علوم انساني چون جامعه شناسي، قانون گذاري، و سياست را مهار كند.
منطق بازي ها (مبتني بر نظريه بازي ها)؛ منطق تكليف، و منطق شناختي
نمونه هايي از ابزارها رياضي هستند كه مي توانند در توصيف و درستيابي
سيستم هاي چند عاملي (اجتماعي) نقش بازي كنند. در درس نظريه سيستم ها، براي عامل چهار ويژگي: آگاهي، رقابت، ائتلاف و تعهد را در نظر مي گيريم. هر عامل با توجه به اين ويژگي ها سعي بر رفع نيازهاي خود دارد.
اقليدس رياضيات (خواص و روابط) اشيا ساكن را صورت­بندي كرد، نيوتن رياضيات اشيا متحرك، و حالا بشر مي خواهد رياضيات اشيا هوشمند را صورت­بندي كند.



۱۳۸۸ آذر ۶, جمعه

قانون گذاري با نگاه افزايش كارايي

قانونگذاري را در نظر بگيريد كه مي­ خواهد براي يك سيستم اجتماعي قوانين و هنجارهايي را وضع كند.
قانونگذار بايد بتواند نشان دهد كه قوانيني كه او وضع مي كند كارايي سيستم را بالا مي برد،
و نتيجه سرخوردگي ها و خيالبافي هاي شبانه او نيست.

مي­ توان قوانين را به دو نوع قوانين بازدارنده و قوانين تسهيل كننده تقسيم كرد.

قوانين بازدارنده: قوانيني هستند كه از ترس اينكه در صورت رعايت نكردن آنها وضعيت بدي اتفاق افتد وضع مي­ شوند، و محدوديتهايي را در انتخاب استراتژي براي عاملها ايجاد مي كنند.


قوانين تسهيل كننده: قوانيني هستند كه وضع مي­ شوند تا رسيدن به اهداف اجتماعي را تسريع كنند و تشويقهايي را براي عاملها در صورت انجام دادن استراتژهاي خاص در نظر مي گيرند.

قانونگذار ممكن است با توجه به شخصيت رواني كه دارد (گشوده انديش باشد يا تنگ نظر، اصل را بر پاكي داند يا گناه كاري) علاقه مند به يكي از اين انواع باشد. در منطقه جغرافيايي تولد من، نگاه به قوانين عمدتا بازدارنده است تا تسهيل كننده. يعني قوانين بيشتر وضع مي­ شوند تا از تخلف عاملها جلوگيري كنند و كمتر با اين ديد وضع مي­شوند كه رسيدن به هدفي اجتماعي را تسريع كنند.

براي مثال، من مي­ دانم كه كتابخانه يكي از دانشگاههاي بزرگ كشور در تابستان به دانشجويان كارشناسي كتاب امانت نمي ­دهد. استدلال كتابخانه اين است كه دانشجويان در تابستان كمتر به دانشگاه سر مي­ زنند و ممكن است مدت زماني كه كتاب در اختيار آنها مي­ ماند طولاني­تر از زمان مجاز شود. قانون­گذار با نگاه جلوگيري از تخلف، قانون وضع كرده است نه با نگاه اينكه آيا اين قانون كارايي سيستم را بالا مي برد يا نه؟
فرض كنيد كه با دادن اين تسهيلات در تابستان، از بين 100 دانشجو 99 نفر تخلف كنند و يك نفر در اثر استفاده از يك كتاب خوب بتواند در 5 سال آينده سودي به اجتماع برساند كه از ضرري كه متخلفين وارد كرده­ اند بيشتر باشد، آنگاه وضع اين قانون بازدارنده كارايي سيستم را پايين آورده است.

بسياري ديگر از قوانين آموزش عالي ما، از قوانين استفاده از فرصت­هاي مطالعاتي گرفته، رفتن به كنفرانس ها و كارگاه هاي بين المللي و ...، با عدم اعتماد به عاملها و با ديد بازدارندگي (نه با ديدگاه افزايش كارايي سيستم) وضع شده­ اند كه نكند عاملي بدنبال سو استفاده از فرصت ايجاد شده باشد.

در اينجا به قانون شمارگان مقالات نيز مي توان اشاره كرد كه در قسمت قوانين تسهيل كننده قرار مي گيرد؛ قانوني بد كه بدون در نظر گرفتن نوع مقاله و كيفيت آن، تنها به شمردن تعداد آنها براي ارزش گذاري استفاده مي كند. گذاردن اين قانون سبب شد كه مقاله هاي بي ارزش و گاه تقلبي زيادي (از منطقه جغرافيايي كه من در آن زندگي مي كنم) منتشر شود. من و دوستانم توانستيم يك مقاله دروغين-ساختگي را از مجله علمي كه بعد از وضع اين قانون مورد علاقه قرار گرفته بود، پذيرش بگيريم. وضع چنين قانوني عاملها را تشويق به انجام كارهاي سطحي و بي ارزش كرده است.


اينكه قانونگذار چه نوع قانوني (بازدارنده يا تسهيل كننده) وضع كند مهم نيست. مهم آن است كه قانونگذار بتواند اثبات كند كه قوانين وضع شده كارايي سيستم را بالا مي برد (البته بايد ويژگي هاي ديگري چون سازگاري، تصميم پذيري، عادلانه بودن، حسادت آزاد و ... نيز در نظر گرفته شود) براي اين منظور بايد منطق و روشي صوري تهيه ديد كه برهان افزايش كارايي را بتوان در آن ارائه داد. به عبارتي اين روش صوري عياري است براي سنجش اينكه كدام دسته از قوانين به دسته ديگر برتري دارد.

در بخش منطق تكليف، با مطالعه سيستم ها و بازي هاي هنجاري به دنبال يافتن اين عيار مي گرديم.

۱۳۸۸ آذر ۵, پنجشنبه

آخرين تاريخ ثبت نام طرح پروژه Submit your proposals

طرح پروژه خود را در بخش نظرات اين پست تا تاريخ 15 آذر (با نام كامل خود) ثبت نام كنيد (ديركرد در ثبت نام طرح سبب از دست دادن نمره خواهد شد). تاريخ تحويل پروژه 2 روز پس از امتحان پايان ترم خواهد بود.

در مورد پروژه درسي نكات زير را در نظر بگيريد.

الف- پروژه بايد به زبان فارسي انجام شود.
ب- پروژه شامل موارد زير است
1- عنوان پروژه، نام وآدرس الكترونيكي نويسنده
2- چكيده پروژه
3- متن اصلي پروژه
4- مراجع
هر يك از 4 قسمت بالا نمره مربوط به خود را خواهد داشت.

ج- پروژه شما بايد به صورت يك فايل pdf به من داده شود (در درس افزار آپلود خواهيد كرد) سپس لينك پروژه براي دسترسي همگان در وبلاگ قرار خواهد گرفت. (پس سعي كنيد كاري آبرومندانه انجام دهيد !always, try to do your best)
د- به 3 پروژه برتر 1 نمره تشويقي داده خواهد شد.
ه- در يك پنجشنبه، چند روز پس از امتحان، قبل از رد كردن نمره، يك كارگاه برگزار خواهيم كرد كه سخنرانهاي آن شما خواهيد بود و پروژه خود را براي دوستانتان (شركت براي عموم آزاد است) ارائه مي دهيد.

۱۳۸۸ آبان ۳۰, شنبه

انتخابات افلماكا

فرض كنيد در كشور افلماكا سه نفر به نام­ها حامد، باراك، و آنجلا كانديد شده اند. اما در اين كشور انتخابات به روش زير برگزار مي شود كه

اول حامد وباراك در انتخابات با هم رقابت مي كنند و برنده آنها هر كه بود در يك انتخابات ديگر با آنجلا رقابت خواهد كرد. برنده نهايي رييس جمهور كشور افلماكا خواهد شد. راي دهمدگان در كشور افلماكا از لحاظ ترجيحات به 3 دسته با جمعيت برابر (هر دسته 10 ميليون نفر) تقسيم مي شوند.

دسته الف كساني هستند كه حامد را به باراك و بارك را به آنجلا ترجيح مي دهند H>B>A
دسته ب كساني هستند كه باراك را به آنجلا و آنجلا را به حامد ترجيح مي دهند B>A>H
دسته ج كساني هستند كه آنجلا را به حامد و حامد را به باراك ترجيح مي دهند A>H>B


در مرحله اول انتخابات حامد و باراك با هم رقابت مي كنند. دو دسته الف و ج حامد را به باراك ترجيح مي دهند و به حامد راي مي دهند. به اين ترتيب حامد (با حداقل 20 ميليون راي) در دور اول پيروز مي شود و براي رقابت با آنجلا آماده مي شود.



در مرحله دوم انخابات حامد وآنجلا با هم رقابت مي كنند. دو دسته ب و ج آنجلا را به حامد ترجيح مي دهند و به آنجلا راي مي دهند. به اين ترتيب آنجلا (با حداقل 20 ميليون راي) در دور دوم پيروز مي شود و رييس جمهور مي گردد.

دقت كنيد كه دو دسته الف و ب باراك را به آنجلا ترجيح مي دهند! اگر دسته الف در دور اول به جاي آنكه به حامد راي دهد به باراك راي داده بود از نتيجه نهايي انتخابات راضي تر بود (يك اشتباه اجتماعي؟!)

نكته ديگري كه در مورد كشور افلماكا مي توان گفت اين است كه اگر انتخابات بطور معمول برگزا ر شود و هر سه كانديد با هم در يك مرحله رقابت كنند آنگاه هر كدام 10 ميليون راي مي آورند و نتيجه مساوي خواهد بود.



۱۳۸۸ آبان ۲۹, جمعه

پروژه درس (2)

دو كتاب قبلي كه براي پروژه درس مشخص كردم، بيشتر به تغيير آگاهي و دانش عاملها مي پردازد. از كتاب زير كه براي نظريه بازي ها است نيز مي توانيد پروژه خود را انتخاب كنيد.
Algorithmic Game Theory

۱۳۸۸ آبان ۲۸, پنجشنبه

یک کتاب خوب, طراحی مکانیسم

چگونه اهداف اجتماعی را از عامل های سودجو اجتماع برآورده کنیم.


STEVEN R. WILLIAMS
University of Illinois, Urbana-Champaign
2008
همچنین لینک های زیر را نیز می توانید دنبال کنید
Algorithmic Mechanism Design: www.cs.huji.ac.il/~noam/selfishJ.ps

۱۳۸۸ آبان ۲۶, سه‌شنبه

یک مهمان

New measures of the difficulty of manipulation of voting rules

Reyhaneh Reyhani
Computer Science Department
University of Auckland



Voting systems as a method for aggregating different opinions of group members are used extensively in different fields. Except for dictatorships, all voting systems are susceptible to strategic manipulation. From the perspective of mechanism design, it is generally regarded desirable to minimize the occurrence of strategic manipulation of voting rules. One method for designing a safer voting system against strategic manipulation is to find rules that minimize the number of situations in which manipulation can succeed. In this talk, we introduce new measures of manipulability of anonymous voting rules and argue for their superiority over some commonly used measures. We give a simple common framework that describes these measures and connects them to recent literature. We discuss their computation and present numerical results that allow for comparison of various common voting rules. This is joint work with Geoffrey Pritchard and Mark Wilson.

Second of Azar, 10:30am
Bahman Mehri Hall
(systems theory course)

المپیاد طراحی استراتژی

در حال حاضر المپیاد ها و مسابقات علمی زیادی چون المپیاد ریاضی, المپیاد کامپیوتر و ... برای دانش آموزان و دانش جویان برگزار می شود تا آنها را تشویق کنند که به مسائل مشخصی بیندیشند و در آینده در این رشته ها نوآوری ها و کارهای موفقی انجام دهند.

من می خواهم پیشنهاد کنم که یک المپیاد برای طراحی استراتژی ها چندعاملی برگزار شود تا گروهی از علاقه مندان به این سو گرایش پیدا کنند.


فرض کنید شما در وسط یک میدان جنگ, بازار اقتصادی, میز مذاکره, یا ... هستید. چگونه از دانشی که در مورد قدرت عامل های دیگر و از دانشی که در مورد دانش های آنها دارید استراتژی برای پیروزی طراحی می کنید؟ چگونه تصمیم درست می گیرید که با چه عامل هایی و در چه زمانی ائتلاف کنید؟ چگونه بهترین تصمیم را می گیرید که از کدام تجهیزات و توانایی ها در کدام زمانها استفاده کنید؟

در حال حاضر بازی های استراتژیک کامپیوتری چون قلعه, ژنرالها و ... هست که افراد بطور گروهی در آنها به رقابت می پردازند. همچنین بازی های غیر کامپیوتری استراتژیک نیز موجود هست. اگر کسی دوست داشته باشد می تواند به بررسی بازی های زیر به عنوان پروژه درسی بپردازد.

1.diplomacy game
http://www.diplom.org/~diparch/god.htm

2. Nine Men's Morris

http://www.msri.org/publications/books/Book29/files/gasser.pdf

3. Mastermind game

http://en.wikipedia.org/wiki/Mastermind_(board_game)

4. Risk game

http://web.archive.org/web/20060919204627/http://www4.stat.ncsu.edu/~jaosborn/research/RISK.pdf

http://www.hasbro.com/common/instruct/Risk1963.PDF

۱۳۸۸ آبان ۲۴, یکشنبه

۱۳۸۸ آبان ۱۸, دوشنبه

سرنوشت را به تصادف بسپاريم؟

اگر در يك انتخابات بين دو كانديدا مردد بوديد آيا حاضريد كه سرنوشت را به تصادف بسپاريد و تاس بيندازيد. براي مثال فرض كنيد كه بين دو كانديد A و B مردد هستيد. ولي 40% به صداقت A و 60% به صداقت B اطمينان داريد. آيا حاضريد كه روي 4 كارت نام A و6 كارت نام B بنويسيد و يكي را به تصادف بيرون بكشيد و با كارتي كه در دست داريد به پاي صندوق راي برويد؟

۱۳۸۸ آبان ۱۷, یکشنبه

چند کتاب خوب

از جلسه 16/8/88 بخش منطق بازی و نظریه بازی ها را آغار کردیم. در زیر چند کتاب برای مطالعه بیشتر (سناتورهای آینده)معرفی می کنم. اگر در ترم آینده باشندگی ادامه داشت و درس نظریه بازی ها ارائه شد به مطالعه گروهی این کتاب ها خواهیم پرداخت
Political Game Theory
N. McCarty, A. MeiroWitz
2007
Game Theory
A Critical Introduction
2004

Game Theory and Political Theory
An Introduction
P.C.Ordeshook

۱۳۸۸ آبان ۱۶, شنبه

بازي دوئل

خسرو و فرهاد مي­خواهند با هم دوئل كنند. خسرو روي نقطه 1- و فرهاد روي نقطه +1 ايستاده است. در دست هر كدام يك تيركمان ساخته شده از شاخ گوزن است. دو نفر به هم نزديك مي­شوند و تيري كه در چله دارند را رها مي­كنند. هر فرد تنها یک تیر به همراه دارد. اگر یک نفر تیر خود را زودتر رها کند و به هدف نخورد نفر دیگر به او کامل نزدیک می شود و تیر را درقلب او می زند. احتمال برخورد تير با فاصله دو رقيب نسبت عكس دارد. در دو حالت زير مشخص كنيد كه اگر شما در این دوئل شرکت داشتید در چه نقطه ای تیر را رها می کردید؟

الف. هر دو با قدم­هاي گسسته همزمان به طول 4/1حركت كنند. براي مثال، فرهاد از 1به 4/3، از4/3 به4/2 ، و ... قدم بر مي دارد

ب: هر دو با سرعت ثابت و برابر بطور پيوسته حركت مي­كنند.

۱۳۸۸ آبان ۱۲, سه‌شنبه

پروژه درس

خوب, فکر می کنم درس آنقدر پیش رفته است که بتوانید در مورد پروژه درسی خود تصمیم بگیرید. دو کتاب زیر را نگاه کنید. می توانید از این دو کتاب که مجموعه مقالات هستند, برای پروژه خود موضوع انتخاب کنید.
Discourses on Social Software
Edited by J. van Eijck and R. Verbrugge
2009

INFORMATION, INTERACTION AND AGENCY
Wiebe van der Hoek
2004